Cách chơi bài Karuta Nhật Bản cơ bản dành cho newbie

Bởi Winsor | Tháng mười 2, 2024 |

Nếu bạn là fan của truyện tranh, anime hoặc phim Nhật thì chắc hẳn đã đôi ba lần bắt gặp các nhân vật chơi bài Karuta. Những lá bài Karuta xinh đẹp rất phổ biến trên các phương tiện truyền thông. Nó không đơn thuần chỉ là một trò chơi rèn luyện trí nhớ mà còn là nét văn hóa truyền thống đặc sắc của người Nhật. Hãy cùng nncc.org khám phá cách chơi bài Karuta Nhật Bản thông qua bài viết dưới đây.

Bài Karuta là gì?

Ít ai biết rằng bài Kurata vốn không phải có nguồn gốc từ Nhật Bản mà thực chất nó xuất xứ từ Châu Âu, cụ thể là Bồ Đồ Nha. Karuta (かるた) là biến âm của chữ “carta” trong tiếng Bồ, dùng để chỉ các loại bài lá. Đến giữa thế kỷ XVI, cách chơi bài lá được du nhập vào Nhật Bản bởi một thương nhân người Bồ Đào Nha tên Francisco Xavie. . Theo thời gian dần trôi, những lá bài Tây đã được người Nhật tiếp thu, lồng ghép và biến tấu thành bộ bài Karuta như ngày nay.

Karuta ban đầu lấy cảm hứng từ Kai-Awase (貝合わせ)

Karuta ban đầu lấy cảm hứng từ Kai-Awase (貝合わせ), một trò chơi bắt nguồn từ thời Heian (794 – 1185) khá xa xưa. Lúc đầu là vẽ lên vỏ sò, sau mới chuyển sang các chất liệu khác.

Nếu các lá bài tây sử dụng con số, hình ảnh quý tộc phương Tây và ký hiệu Cơ, Rô, Chuồn, Bích thì các lá bài Karuta lại in hình động vật, hoa lá hoặc bức vẽ người Nhật thời xưa kết hợp cùng các câu thơ, tục ngữ, câu nói hay. Bài Karuta có dạng hình chữ nhật với kích thước nhỏ bằng lòng bàn tay và được làm bằng nhiều chất liệu khác nhau.

Hướng dẫn cách chơi bài Karuta cơ bản

Karuta là trò chơi khá đa dạng với nhiều biến thể khác nhau. Trong đó, có 3 loại bài phổ biến nhất là: Uta garuta, Iroha karuta và Hanafuda.

Uta garuta (歌がるた )

Bộ bài Uta garuta sẽ được chia thành 2 nhóm là bài đọc (Yomifuda) và bài lấy (Torifuda). Trong đó, “bài đọc” sẽ in đầy đủ cả bài thơ, hình ảnh và tên tác giả. Còn “bài lấy” chỉ in những dòng cuối của bài thơ.

Khi chơi bài Uta garuta, người chơi sẽ được chia thành 2 nhóm ngồi trên chiếu Tatami. Người điều khiển trò chơi (người ngâm thơ) sẽ cầm 100 lá bài đọc Yomifuda, còn những lá bài lấy Torifuda sẽ đặt trước mặt các người chơi. Khi người điều khiển trò chơi ngâm một lá Yomifuda thì người chơi cần tìm ra 1 thẻ Torifuda tương ứng.

Khi chơi bài Uta garuta, người chơi sẽ được chia thành 2 nhóm ngồi trên chiếu Tatami

Iroha karuta (いろはかるた )

Bài Iroha karuta xuất hiện từ thời Edo (1603 – 1868), được thiết kế với mục đích giúp trẻ em dễ dàng ghi nhớ bảng chữ cái Hiragana. Một bộ bài có tổng cộng 96 lá, cũng chia thành bài đọc (Yomifuda) và bài lấy (Torifuda). 48 lá bài đọc in các câu tục ngữ, còn 48 lá bài lấy in các hình ảnh kèm một chữ Hiragana ở góc trên cùng.

Cách chơi bài karuta Iroha cũng tương tự với Uta garuta. Người điều khiển trò chơi sẽ chọn 1 lá bất kỳ trong 48 lá Yomifuda và ngâm hết những câu thơ trên đó. Còn người chơi phải tìm lá Torifuda tương ứng với lá Yomifuda vừa ngâm. Người chơi nào tìm ra trước sẽ thắng vòng đó và được nhận quân bài kèm theo. Chung cuộc, người chơi nào sở hữu nhiều quân bài nhất sẽ giành chiến thắng.

Người điều khiển trò chơi sẽ chọn 1 lá bất kỳ trong 48 lá Yomifuda

Hanafuda (花札 )

Hanafuda còn có tên gọi khác là “bài hoa”, chủ yếu được in hình các loài hoa, cây cối và động vật tượng trưng cho 12 tháng trong năm. Mỗi tháng có 4 lá bài và mỗi lá sẽ được vẽ cách điệu theo đặc trưng riêng biệt của từng mùa. Tương tự bài Tây, bài Hanafuda cũng gồm 4 chất: Kasu, Tanzaku, Tane và Hikari.

Kasu (カス): là lá bài có giá trị thấp nhất, chỉ có 1 điểm. Hình ảnh của Kasu thường là cây hoặc hoa đứng riêng lẻ một mình, mỗi tháng sẽ có 2 hoặc 3 lá Kasu.
Tanzaku (短冊): có 5 lá, gồm 2 loại là Akatan (hình mảnh giấy màu đỏ) và Aotan (hình mảnh giấy màu tím). Mỗi lá bài này có giá trị 5 điểm.
Tane (タネ): lá bài Tane thường in hình động vật hoặc đồ vật tượng trưng cho văn hóa Nhật Bản. Tane có tổng cộng 9 lá và mỗi lá trị giá 10 điểm.
Hikari (光): có 5 lá và mỗi lá trị giá 20 điểm.

Cách chơi Hanafuda (花札 )

Cách chơi bài Karuto Hanafuda khác hơn so với 2 cách chơi kể trên. Khi trò chơi bắt đầu, người chơi sẽ nhận được 16 lá bài, trong đó có 8 lá bài để úp và 8 lá bài để ngửa. Người chơi phải giữ bí mật bài của mình, không được để lộ cho đối thủ biết. Nhà cái sẽ chọn một lá bài ngẫu nhiên trong số các lá bài của mình, sau đó đối chiếu với 8 thẻ bài đang được để ngửa.

Cách chơi bài Karuto không quá khó

Kết quả đối chiếu, nếu có thẻ bài nào trùng thì nhà cái sẽ được lấy cả 2 thẻ, còn nếu không có thẻ trùng thì nhà cái sẽ bị mất lá bài đó. Những người chơi sau sẽ thực hiện tương tự như vậy cho đến hết ván. Thông thường mỗi ván Hanafuda sẽ kéo dài từ 2 đến 5 phút và một trận đấu sẽ kéo dài trong 12 ván, có thể nhiều hoặc ít hơn, tùy vào thỏa thuận của các người chơi.

>> Tìm hiểu thêm:

Cách chơi bài Karuta rất đa dạng nhưng không khó. Qua trò chơi này, bạn sẽ rèn luyện được một trí nhớ tốt và hiểu biết nhiều thơ văn Nhật Bản hơn.